Yüksek Bina Söndürme Sistemi

Yüksek Bina Nedir?

Biz bina yüksekliği 21.50 metreden veya yapı yüksekliği 30.50 metreden fazla olan binaları yüksek bina olarak tanımlıyoruz. Bina veya yapı yüksekliği tanımlamasından dolayı kullanım amacına göre otel, konut, hastane, iş merkezleri ve benzeri yapılar bu tanımlama içinde yer alır.Bir binanın sprinkler sistemi ile korunması, alternatif yangın önlemleri alınmamış ise elektrik pano odaları dahil tüm mahallerin sprinkler sistemi ile donatılması demektir.İçine girilebilen elektrik ve mekanik şaftlar, saunalar, kapalı yüzme havuzları ile dolaşım alanları, çöp odaları, soğuk odalar, merdiven kovalarının en üst ve en alt sahanlıkları dahi sprinkler sistemi ile korunması gereken mahallerdir.

Çalışma Basıncı ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Malzeme çalışma basınç aralığı ile maruz kalınan basınç değeri uyum içinde olmalıdır. Malzemenin test basınç değeri, çalışma basınç değeri olarak değerlendirilemez. Aynı zamanda, özellikle kullanılan yangın pompalarının shut-off head değeri maruz kalınan basınç değeri olarak dikkate alınmalı ve muhtemel sonuçları irdelenmelidir. Bu değerin kritik sınırlarda işletme açısından sorun yaratması kaçınılmazdır.Yine işletme koşulları bakım ve servis imkanları dikkate alınarak, sprinklerinden vanasına, pompasından diğer yardımcı aksesuarlarına kadar sistem bütünlüğü dikkate alınmalı ve değerlendirilmelidir. Aksi yaklaşım ve uygulamalar sistem sorumluluğunun aidiyeti konusunda tartışmaya açıktır ve yatırımcı için risk taşımaktadır.Yatırımcı, yapım hizmet ve sorumluluğun kesin kabul sonrasında biteceğini ancak ürün ve sistem sorumluluğunun devamlı olması gerektiğini unutmamalıdır. Binalarda tesis edilen 2” veya 2 ½” itfaiye vanaları yüksek binalarda bina söndürme sistemine bağlı ve sürekli basınç altında olmalıdır.İtfaiye kullanımına tahsis edilen bu su alma ağızlarının itfaiye personelinin binaya erişim güzergahı üzerinde tesis edilmesi dikkate alınmalıdır ve bunların çalışma basıncı 4 bar olarak ele alınmalıdır. Eğer bina su deposu için bina dışına itfaiye dolum ağzı tesis ediliyorsa, bu noktaya itfaiye araçlarının yanaşma güzergahları bina çevre trafik hesabında muhakkak dikkate alınmalıdır.Bina su deposu hesabı yapılırken yüksek binalarda pompaya en uzak ve pompaya en yakın nokta arasında ciddi bir basınç farkı olacağı dikkate alınmalı ve su depoları pompaya en yakın muhtemel tüketim hesaplanarak tespit edilmelidir. Quick Response veya çabuk aktive olan sprinkler başlıklarının düşük ısıl kapasitesi olan alanlar için ön görüldüğü unutulmamalıdır.Olgunlaşmamış yangınlarda ısıl kapasite öngörülen bazı değerlerin üzerine çıkar ise öngörülen debi değeri yangını kontrol etmeyebilir. Eğer Orta Tehlike sınıfında fiziksel olarak sınırlandırılmamış alanlarda çabuk aktive olan sprinkler kullanılır ise muhtemel açılması gereken sprinkler sayısının bir başka deyişle operasyon alanın büyüyebileceği dikkate alınmalıdır. Sprinkler sisteminin ve pompaların sürekli denetim altında olması ve merkezi yangın ihbar sisteminden izlenmesi zaruridir.

Yüksek Yapılarda İtfaiye Vanası ve Yangın Dolabı Sprinkler Hattından Beslenebilir Mi?

Dizayn ve standart gereklerine uygun yapılması kaydı ile beslenebilir.
İtfaiye su alma ağızları kat kesme vanasından önce kullanılmalıdır.
Yangın dolapları ise kat kesme vanasından sonra, hidrolik olarak uygun bir noktaya bağlanabilir.

Bir Yüksek Bina Düşük Tehlike Sınıfında Tanımlanabilir Mi?

Kullanım amacı ne olursa olsun dışarıdan müdahale etme imkanının zor olması, tahliye süresinin uzaması ve benzeri nedenlerden dolayı böyle bir tanımlama içine sokulması mümkün değildir.

Sprinkler Yerleşiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler Hususlar

Sprinkler yerleşimi gelişi güzel yapılmamalıdır.
Tavan düzleminden mesafe, kiriş ve kolonların yarattığı engelleme, yapı içi yarım bölmelerin engellemesi dikkate alınmalı, yerleşim dikkat ve özen içinde yapılmalıdır.

Sprinklerlerin birbirine olan mesafelerinin maksimum sınırları olduğu gibi minimum sınırlarının da olduğu unutulmamalıdır.
Eğer yapı içerinde sıcak mutfak var ise potasyum karbonat esaslı davlumbaz söndürme sisteminin yanında özellikle mutfak davlumbaz kanalı içinde uygun özellikte sprinkler kullanılması gerektiği atlanmamalıdır.

Yine elektrik pano odaları, CCTV veya kumanda merkezleri, jeneratör odaları ve benzeri yerler için gazlı söndürme sistemi yapılacaksa sistem kontrol ünitesinin bağımsız olması gerektiği ve var ise asma tavan, yükseltilmiş döşeme ve mahal hacminin bir bütün olarak hesaplanması gerektiği dikkate alınmalıdır.
Yangın söndürme sistemlerinin maksimum güvenliği, minimum kompleks sistem tasarımında ortaya koyduğu gerçeği asla unutulmamalıdır.
Bina içi söndürme sistemleri toplam yatırım maliyetinde, borulamanın %75 ve ekipmanların   % 25 olduğu dikkate alınmalı, hidrolik analiz yapılmadan, yatırım maliyeti açısından sistem imalatı kesinlikle yapılmamalıdır.

Sadece yüksek binalara özgü olmamakla birlikte sistem performansının devamlılığının periyodik test, kontrol ve bakımda gizli olduğu unutulmamalı ve gerekli düzenlemeler kaçınılmadan yapılıp sistem performansının devamlılığı denetlenmelidir.
 
Yangın Korunum Sistemleri konusunda sektör lideri olan ve ülkemizdeki “yangın güvenliği” bilincini arttırmayı hedefleyen Norm Teknik A.Ş., sempozyum katılımlarına bir yenisini daha ekleyerek Tüyak 2021 Uluslararası Yangın ve Güvenlik Sempozyum ve Sergisi`nde yerini aldı.

Norm Teknik A.Ş.`nin sponsor olarak yer aldığı, İstanbul Lütfi Kırdar Uluslararası Kongre ve Sergi Sarayı`nda 31 Mart – 2 Nisan 2022 tarihleri arasında düzenlenen sempozyumun ilk günü panel oturumuna başkanlık yapan Norm Teknik A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Sn. İsmail Turanlı “Yüksek Basınçlı Su Sisi Sisteminin Performans Tabanlı Yangın Söndürme Sistemlerindeki Rolü” konulu sunumunu tüm katılımcılarla paylaşmıştır.

Sempozyumun ikinci gününde ise Norm Teknik A.Ş. Mühendislik Departmanı – Makine Mühendisi Sn. Murat Taşdemir “Veri Merkezlerinde Yangın Söndürme Sistemi Tasarımı” konulu sunumuyla yer almıştır.

Yoğun ziyaretçi ilgisinin olduğu stantlarında tüm ziyaretçilerini ağırlayan Norm Teknik A.Ş.,  sulu söndürme sistemleri, gazlı söndürme sistemleri, yangın dolapları, yangın algılama sistemleri  gibi çeşitli ürün ve hizmet gamıyla sektördeki gelişmeleri katılımcılara aktarmış ve Tüyak 2021 Uluslararası Yangın ve Güvenlik Sempozyum ve Sergisi`ni başarıyla tamamlamıştır.